Με απόφαση της η 4η Πλατιάς Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ στις 12-14 Δεκέμβρη του 1953 να δώσει στη δημοσιότητα το Σχέδιο Προγράμματος του ΚΚΕ προκειμένου να συζητηθεί σε μια διαδικασία διαλόγου που θα ολοκληρωνόταν στο 8ο Συνέδριο του κόμματος όταν αυτό θα γινόταν.
Ήταν μια προσπάθεια να δοθεί μια συγκεκριμένη κατεύθυνση με στρατηγικά χαρακτηριστικά στην δράση του ΚΚΕ μετά την ήττα του ΔΣΕ. Κάτι που ήταν και το μεγάλο έλλειμμα της 3ης Συνδιάσκεψης του ΚΚΕ το 1950 που ουσιαστικά ήταν προσανατολισμένη στις εσωκομματικές αμφισβητήσεις της ηγεσίας και των επιλογών μετά το τέλος της Κατoχής και την Απελευθέρωση το 1944.
Η επεξεργασία του σχεδίου προγράμματος συμπίπτει με τη ρευστή περίοδο μετά το θάνατο του Στάλιν (Μάρτης 1953) και τις τάσεις αναπροσανατολισμού στο κομμουνιστικό κίνημα. Με αντιφατικό τρόπο και με πνεύμα αναζήτησης, ο γραμματέας του ΚΚΕ Ν. Ζαχαριάδης και η ηγεσία του κόμματος περιγράφουν με νέο τρόπο το χαρακτήρα της μελλοντικής επανάστασης στην Ελλάδα: όταν το εργατικό κίνημα θα οδηγήσει την κοινωνική σε επαναστατική ανατροπή, αυτή θα είναι «λαϊκοδημοκρατική-σοσιαλιστική» και όχι αστικοδημοκρατική σύμφωνα με το ξεπερασμένο ισχύον τότε πρόγραμμα του ΚΚΕ. Τονιζόταν μάλιστα πως η «εξουσία που θα δημιουργήσει θα είναι η Λαϊκή Δημοκρατία, που θα εκτελεί λειτουργίες της δικτατορίας του προλεταριάτου». Άρα δεν έμπαινε θέμα τακτικής συμμαχίας με αστικές «προοδευτικές» δυνάμεις και το ΚΚΕ επιχειρούσε να συνεχίσει στην αντίληψη για τις συμμαχίες που είχε στον Εμφύλιο Πόλεμο.
Αυτές οι επιλογές συνάντησαν την αντίδραση των σοβιετικών. Έτσι περίπου ένα χρόνο μετά η ΚΕ του ΚΚΕ ανακοίνωσε πως αποσύρει το Σχέδιο Προγράμματος από τη συζήτηση, καθώς η σχετική θέση για το χαρακτήρα της επανάστασης «μπορεί να σταθεί εμπόδιο στην παραπέρα συσπείρωση και πάλη των πατριωτικών-δημοκρατικών δυνάμεων» (Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ, 22.11.1954). Έτσι ματαιώθηκε η διαδικασία επεξεργασίας προγράμματος καθώς το σκέλος της Απόφασης για την διαμόρφωση νέου σχεδίου δεν υλοποιήθηκε.
Το Φλεβάρη του 1956 μάλιστα το ΚΚΕ στήριξε τη συγκρότηση Δημοκρατικής Ένωσης και την εκλογική συνεργασία της ΕΔΑ με τα κόμματα του Κέντρου, αλλά και το δεξιό Λαϊκό Κόμμα που αντιπολιτευόταν την ΕΡΕ του Καραμανλή. Η Δημοκρατική Ένωση αν και έλαβε 48,1% έναντι 47,3% της ΕΡΕ, βρέθηκε πίσω σε έδρες χάρη στο καλπονοθευτικό εκλογικό σύστημα που εφαρμόστηκε, το λεγόμενο «τριφασικό». Ένα μήνα μετά με πρωτοβουλία των σοβιετικών, που δεν αρκούνταν στην αλλαγή πολιτικής, ο Ζαχαριάδης καθαιρείται στην 6η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ που έγινε ευθύνη της επιτροπής των κομμάτων εξουσίας από την ΕΣΣΔ και τις Λαϊκές Δημοκρατίες και την ΕΣΣΔ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΠΛΗΡΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΚΚΕ (1953):
4η ΠΛΑΤΙΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ
12-14 ΔΕΚΕΜΒΡΗ 1953
Σχέδιο Προγράμματος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ελλάδας
Ανακοίνωση της Επιτροπής Προγράμματος του ΚΚΕ
Η Επιτροπή Προγράμματος του ΚΚΕ που έβγαλε η 4η Πλατιά Ολομέλεια της ΚΕ και της ΚΕΕ του ΚΚΕ, δούλεψε παραπέρα το Σχέδιο Προγράμματος, που ψήφισε κατ’ αρχήν η Ολομέλεια και σύμφωνα με τις υποδείξεις και παρατηρήσεις της.

Η Επιτροπή δίνει στη δημοσιότητα το Σχέδιο Προγράμματος του ΚΚΕ για να συζητηθεί απ’ όλο το κόμμα, τους λαϊκούς αγωνιστές, τη διανόησή μας και το λαό για την παραπέρα επεξεργασία του. Το Σχέδιο Προγράμματος του ΚΚΕ θα ’ρθει στο 8ο Συνέδριο του ΚΚΕ για τελική ψήφισή του.
Σύμφωνα με την απόφαση της 4ης Πλατιάς Ολομέλειας η συζήτηση θα γίνει σε όλα τα κομματικά όργανα και οργανώσεις, από τους αγωνιστές που βρίσκονται στις φυλακές και εξορίες, από τον κομματικό τύπο και από κάθε άλλο όργανο μαζικής διαφώτισης.
Στη συζήτηση καλούνται να πάρουν μέρος όλα τα μέλη και στελέχη του κόμματος, λέγοντας τη γνώμη τους με προτάσεις μέσω των οργανώσεων των, με γράμματα στο κόμμα, με άρθρα στον τύπο κλπ., πάνω στο σύνολο του Σχεδίου Προγράμματος και σ’ οποιοδήποτε μερικότερο ζήτημά του.
Οι εφημερίδες και τα περιοδικά του ΚΚΕ θα διαθέσουν τον αναγκαίο χώρο για τη συζήτηση του Σχεδίου Προγράμματος του ΚΚΕ.
Οι Κομματικές Επιτροπές και οι συντακτικές επιτροπές των δημοσιογραφικών οργάνων του ΚΚΕ να οργανώσουν έτσι τη δουλειά, ώστε η συζήτηση να πάρει τον πιο μαζικό χαρακτήρα, να στερεώσει ακόμα πιο πολύ τους δεσμούς του κόμματος με το λαό, να ανεβάσει ακόμα πιο ψηλά το ιδεολογικό επίπεδο και το αγωνιστικό πνεύμα των μελών του ΚΚΕ,
Η Επιτροπή Προγράμματος θα θέσει υπόψη της 5ης Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ την πορεία της συζήτησης πάνω στο Σχέδιο Προγράμματος του ΚΚΕ.
Εισαγωγικό σημείωμα στο Σχέδιο Προγράμματος του ΚΚΕ
Συνεχίστε την ανάγνωση ‘Σχέδιο Προγράμματος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ελλάδας (1953)’