Πώς το ΚΚΕ οδήγησε την ΚΝΕ σε διάσπαση το 1989 με αφορμή το Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή

Το Σάββατο 16.9.1989 και ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη το Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή στην Αθήνα, ο Ριζοσπάστης αιφνιδιάζει τον κόσμο του ΚΚΕ και της Αριστεράς, καθώς έχει σαν πρώτο θέμα την κρίση που δημιουργήθηκε μετά την επιλογή του ΚΚΕ να επιβάλλει οργανωτικά μέτρα στην ΚΝΕ. Δεν ήταν συνηθισμένο μετά το 1974 η ηγεσία του ΚΚΕ να παραδέχεται ότι δεν υπάρχουν «ατσάλινες ομοφωνίες» ή να μην αποδίδονται οι διαφωνίες σε προσωπικές επιλογές διαχωρισμού. Ήταν σαφής όμως η διάθεση καταστολής. Στο στόχαστρο μπαίνει κάθε διαφωνία για το Κοινό Πόρισμα ΚΚΕ-ΕΑΡ και τη συγκρότηση του Συνασπισμού, την κυβέρνηση Τζαννετάκη, αλλά και την Περεστρόικα του Γκορμπατσόφ και της ηγεσίας του ΚΚΣΕ.

Αφορμή ήταν οι φεστιβαλικές εκδηλώσεις της Σπουδάζουσας Θεσσαλονίκης της ΚΝΕ που διοργανώθηκαν καθώς η τοπική ηγεσία του ΚΚΕ είχε επιβάλλει την υποβάθμιση του Φεστιβάλ της ΚΝΕ, καταργώντας τις ενιαίες μεγάλες εκδηλώσεις, διασπώντας το σε τρεις εκδηλώσεις, για τα ναρκωτικά στους Αμπελόκηπους, για το περιβάλλον στην Καλαμαριά και ένα διήμερο το Συνασπισμό στο Λ. Πύργο. Η Σπουδάζουσα Θεσσαλονίκης ανακοίνωσε ότι θα πραγματοποιήσει ένα τριήμερο φεστιβάλ στο «Πάρκο των Σκύλων» στην παραλία στις 22-24/9, όπου είχε πραγματοποιηθεί με επιτυχία το φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή της προηγούμενης χρονιάς αφιερωμένο στα 70 χρόνια ΚΚΕ-20 Χρόνια ΚΝΕ. Η ηγεσία του ΚΚΕ θεώρησε ότι η ανακοίνωση εκδηλώσεων μετά τις αντίστοιχες κεντρικές στην Αθήνα είναι αντικομματική ενέργεια…

Συγκεκριμένα σε ρεπορτάζ του Ριζοσπάστη προβάλλεται η δήλωση της μειοψηφίας του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ, που διαφωνεί με την απόφαση του Γραφείου να πάρει υπό την ευθύνη του το Φεστιβάλ της Σπουδάζουσας Θεσσαλονίκης. Το γεγονός ότι για πρώτη μετά από πολλές δεκαετίες ο Ριζοσπάστης δημοσιεύει τη διαφωνία σε ένα κορυφαία όργανο κάνει αντιληπτό ότι έρχεται μια σοβαρή κρίση στην ΚΝΕ και το ΚΚΕ. Εξάλλου την απόφαση του Γραφείου του ΚΣ την εμφανίζει σαν ανακοίνωση των 6 από τα 11 μέλη του οργάνου. Δηλαδή τους αντιμετωπίζει σαν ομάδα, με αντικαταστατική δράση μάλιστα. Ακολουθούν οι ανακοινώσεις των καθοδηγητικών οργάνων του ΚΚΕ Θεσσαλονίκης και της οργάνωσης πόλης της ΚΝΕ.

Στο κύριο άρθρο με τίτλο για «Για την ΚΝΕ» γίνεται σαφές ότι η αντιπαράθεση δεν αφορά τις φεστιβαλικές εκδηλώσεις της Σπουδάζουσας Θεσσαλονίκης, αλλά τις πολιτικές απόψεις των μελών και στελεχών της ΚΝΕ που αμφισβητούν την επλογή για τη συγκρότηση του Συνασπισμού.

Δημοσιεύτηκαν επίσης δηλώσεις του Γενικού Γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΕ Γρηγόρη Φαράκου, με το χαρακτηριστικό τίτλο «Δεν μπήκαμε με το ζόρι στο Κόμμα».

Οι επόμενες μέρες έφεραν καταιγιστικές εξελίξεις. Το απόγευμα της ίδιας μέρας ο γραμματέας της ΚΝΕ Γιώργος Γράψας απάντησε στην ομιλία του στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του Οδηγητή στην Αθήνα, για να ακολουθήσει την επόμενη μέρα η επιβεβαίωση των επιλογών του ΚΚΕ για διάσπαση από τον γραμματέα του Γρηγόρη Φαράκο με ομιλία στον ίδιο χώρο.

Στη βάση του ΚΚΕ και της ΚΝΕ υπήρχαν σοβαρές διαφωνίες για τη συγκρότηση του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου με την ΕΑΡ, τη δεξιά εκδοχή που προέκυψε από τη διάσπαση του ΚΚΕ Εσωτερικού, στη βάση του Κοινού Πορίσματος (Δεκέμβρης 1988), μιας πλατφόρμας με σοσιαλδημοκρατικά χαρακτηριστικά, έντονο κυβερνητισμό και απεμπόληση της αντίθεσης στην τότε ΕΟΚ, τη σημερινή ΕΕ. Αυτή επιλογή είχε διαφανεί από τις Οι Θέσεις του ΚΚΕ για την Ενιαία Εσωτερική Αγορά και το 1992 (Μάρτης 1988), που είχαν αιφνιδιάσει δυσάρεστα τον κόσμο της Αριστεράς και του ΚΚΕ. Αυτές οι εξελίξεις ήταν το έμπρακτο αποτέλεσμα μια σταδιακής αλλαγής θέσεων που σηματοδοτούσε η  στρατηγική για «Νέου Τύπου Ανάπτυξη» που αποφάσισε το 12ο συνέδριο του ΚΚΕ το 1987 μια δεξιότερη προσαρμογή της «αλλαγής με κατεύθυνση το σοσιαλισμό». Για πολλούς αγωνιστές ήταν συνέχεια της πολιτικής ουράς απέναντι στο ΠΑΣΟΚ, στο πλαίσιο των δημοκρατικών δυνάμεων και της Αλλαγής που αποφάσισε το 11ο συνέδριο του ΚΚΕ.

Σοκ ήταν για τους εργαζόμενους και τον κόσμο της Αριστεράς  η συγκρότηση της κυβέρνησης Τζανετάκη τον Ιούλη του 1989 σε συνεργασία με τη ΝΔ που πρόβαλλε ένα νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα, με τη συμμετοχή τάσεων και παραγόντων της αντικομμουνιστικής δεξιάς που ετοιμαζόταν για τη ρεβάνς της πτώσης του υπαρκτού σοσιαλισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι και η κυβερνητική συνεργασία με τη ΝΔ εγκρίθηκε εκ των υστέρων από τα κορυφαία όργανα του ΚΚΕ, αρχικά το ΠΓ και κατόπιν η ΚΕ του ΚΚΕ. Υπήρξαν όμως και σημαντικές δημόσιες αντιδράσεις, όπως η δήλωση του βουλευτή του Συνασπισμού και του ΚΚΕ Κ. Κάππου που δεν έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Τζανετάκη, αλλά και η αρθρογραφία στο περιοδικό ΠΡΙΝ που απηχούσε τις απόψεις των διαφωνούντων από τα αριστερά (τεύχη Ιούλη, Αυγούστου, Σεπτέμβρη 1989).

Εξάλλου όλο και περισσότερο γινόταν φανερό ότι η Περεστρόικα του ΚΚΣΕ αντί για ανανέωση του υπαρκτού σοσιαλισμού, ήταν προϊόν διάθεσης συμβιβασμού με τις ΗΠΑ τον ιμπεριαλισμό. Εξάλλου ένα χρόνο περίπου μετά τα γεγονότα που περιγράφονται η ΕΣΣΔ πρόλαβε να στηρίξει τις ΗΠΑ στον πρώτο πόλεμο του Κόλπου ενάντια στο Ιράκ πριν διαλυθεί το Δεκέμβρη του 1991…

Η επιλογή της ηγεσίας του ΚΚΕ να προχωρήσει σε οργανωτικό ξεκαθάρισμα κάθε διαφωνίας και αντίρρησης στις επιλογές του κυβερνητισμού, ακόμα και σε συνεργασία με τη νεοφιλελεύθερη ΝΔ του Κων. Μητσοτάκη, αλλά και κάθε κριτικής στην Περεστρόικα, περνούσε από το πλήγμα που μεθοδεύτηκε ενάντια στην ΚΝΕ. Η μαζική νεολαίστικη οργάνωση αντιμετωπιζόταν σαν αριστερίστικο βαρίδιο ειδικά με τις αποφάσεις το Ενιαίο Μέτωπο Πάλης της Νεολαίας (1987) και το 4ο Συνέδριο της οργάνωσης (Ιούνης 1988) που επεξεργάστηκε παραπέρα την πρόταση του Μετώπου σαν μια εργατική απάντηση στη νεοφιλελεύθερη επίθεση, αλλά και ένα δρόμο επαναστατικής ανανέωσης για τις ιδέες του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού.

Διαβάστε τα σχετικά δημοσιεύματα στο Ριζοσπάστη για την επιλογή του ΚΚΕ να διασπάσει την ΚΝΕ το 1989:

Ν. Ζαχαριάδης: Δέκα χρόνια πάλης. Συμπεράσματα-διδάγματα-καθήκοντα

Μπροστά στην 3η Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ, ο γραμματέας του Ν. Ζαχαριάδης δημοσίευσε σε δυο συνέχειες (περιοδικό Νέος Κόσμος», τεύχη Αυγούστου και Σεπτέμβρη 1950) το άρθρο του «Δέκα χρόνια πάλης. Συμπεράσματα-διδάγματα-καθήκοντα». Το άρθρο που αποτέλεσε υλικό για τη συνδιάσκεψη και βάση για την εισήγηση είναι μια αποτίμηση της δράσης του ΚΚΕ στη δεκαετία του 1940, ένας απολογισμός του αγώνα του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ. Επιχειρεί να δώσει απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα: γιατί έχασε ο ηρωικός αγώνας από ένα κίνημα που είχε κερδίσει την πλειοψηφία του ελληνικού λαού; Πώς φτάσαμε στα Δεκεμβριανά; Γιατί υπογράφτηκαν οι συμφωνίες Λιβάνου-Καζέρτας αλλά και τη Βάρκιζας; Ήταν αναπόφευκτος ο Εμφύλιος; Ήταν προετοιμασμένος ο αγώνας του ΔΣΕ; Γιατί ο ΔΣΕ δεν είχε την απήχηση του ΕΑΜ; Πώς στάθηκαν δίπλα στον αγώνα του η ΕΣΣΔ και οι νέες Λαϊκές Δημοκρατίες; Ο αγώνας του ΔΣΕ ήταν δημοκρατικός στο χαρακτήρα του ή επαναστατικός, σοσιαλιστικός στη στόχευση; Ήταν πάλη για πιεστεί το αστικό καθεστώς να υποχωρεί από την τρομοκρατική επίθεση στον κόσμο του ΕΑΜ μετά τη Βάρκιζα ή πάλη για την εξουσία;

Ο Ν. Ζαχαριάδης θα προσπαθήσει να υπερασπιστεί τον αγώνα του ΔΣΕ και την ιδέα της επαναστατικής ρήξης και διεκδίκησης στην εξουσία, τόσο απέναντι στην κριτική που θεωρούσε ότι έπρεπε να αναζητηθεί μια ομαλή κοινοβουλευτική μετάβαση με το ΕΑΜ σε ρυθμιστικό ρόλο, όσο και σε αυτή που εκτιμούσε ότι δεν υπήρξε σαφής κατεύθυνση σύγκρουσης και έγκαιρη προετοιμασία. Σε αυτό το πνεύμα επιχειρεί να τοποθετηθεί και κυρίως να υπερασπιστεί την ηγεσία του ΚΚΕ από τις κριτικές κορυφαίων στελεχών. Ταυτίζει όμως την υπεράσπιση του αγώνα και αυτή των επιλογών της ηγεσίας γύρω από τον ίδιο, ενώ οι διαφωνίες και οι διαφοροποιήσεις υποβιβάζονται σε στοίχηση με στελέχη που είχαν τελικά αντικομματική στάση ή και πρόδωσαν τον αγώνα ή βρίσκονται σε λάθος οπορτουνιστική κατεύθυνση. Με απόλυτο τρόπο καταδικάζονται οι Άρης Βελουχιώτης, Γ. Σιάντος, Κ. Καραγιώργης, Μ. Βαφειάδης, αλλά και ο Μ. Παρτσαλίδης, αν και με πιο ήπιους τόνους. Πλευρές της κριτικής των δυο τελευταίων έδειξαν ότι θεωρούν βάσιμες και οι σοβιετικοί, γεγονός που έπαιξε ρόλο και στη διαφορετική μεταχείριση που είχαν.

Στο άρθρο ο Ν. Ζαχαριάδης συνδέει την προσήλωση στην επαναστατική επιλογή με την εκτίμηση ότι η τακτική του ΕΑΜ, που χρεώνεται στην ηγεσία υπό τον τότε γραμματέα του ΚΚΕ Γ. Σιάντο, ήταν λανθασμένη, ενώ η αντίστοιχη του ΔΣΕ σωστή, καθώς και με την εκτίμηση πως η κατάσταση στην Ελλάδα παραμένει επαναστατική και μετά την ήττα του ΔΣΕ.

Τα μέλη του ηττημένου ΚΚΕ αναζητούσαν απαντήσεις και ευθύνες από μια ηγεσία που μέχρι την τελευταία μιλούσε για επικείμενη ήττα του μοναρχοφασισμού. Αναζητούσε και απαντήσεις για σειρά από επιλογές που θεωρήθηκαν λανθασμένες ή ολέθριες, ακόμα και μοιραίες για αγωνιστές που εξοντώθηκαν. Αυτά μέσα στην εξέλιξη του Εμφυλίου αφέθηκαν να απαντηθούν σε άλλη συγκυρία. Μετά την ήττα, με τον κόσμο του ΚΚΕ και της Αριστεράς κυνηγημένο, περιθωριοποιημένο, στις εξορίες και στις φυλακές, αλλά και στην πολιτική προσφυγιά στην ΕΣΣΔ και τις λαϊκές δημοκρατίες, η αναζήτηση απαντήσεων έγινε έντονη Τελικά βρέθηκε να συζητά σε βάση που η υπεράσπιση του ΚΚΕ ταυτιζόταν με τη στήριξη της ηγεσίας και την αναζήτηση των αιτίων της ήττας σε εξωτερικούς παράγοντες (συσχετισμός, ιμπεριαλιαστική επέμβαση, προδοσία του Τίτου), αλλά και στην υπονόμευση του αγώνα από στελέχη που διαφοροποιήθηκαν. Σε αυτά τα στοιχεία βρίσκονται οι βάσεις για μια σειρά από ρήξεις και διασπάσεις του ΚΚΕ και του κινήματος που συσπείρωσε γύρω στη δεκαετία του 1940.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο:

ΝΙΚΟΥ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ

ΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΛΗΣ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ – ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ – ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ

ΜΕΡΟΣ Α’. Η ΒΑΣΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ ΚΚΕ

Κώστας Καραγιώργης, 1905-1955: Ο Άνθρωπος, ο Κομμουνιστής, ο Δημοσιογράφος, ο Αγωνιστής, το Εξιλαστήριο Θύμα

Το βιβλίο που έγραψαν σε συνεργασία η Μαρία Καραγιώργη, η γυναίκα του Κώστα Καραγιώργη, στέλεχος του ΚΚΕ και της ΕΔΑ (μετά την αποπομπή Ζαχαριάδη), μαζί με την Κατερίνα Ζωιτοπούλου Μαυροκεφαλίδου, «Κώστας Καραγιώργης, 1905-1955: Ο Άνθρωπος, ο Κομμουνιστής, ο Δημοσιογράφος, ο Αγωνιστής, το Εξιλαστήριο Θύμα» είναι η πιο πρόσφατη εργασία που προσπαθεί να αναδείξει την πραγματική ζωή και δράση του στελέχους του ΚΚΕ που εξοντώθηκε κατασυκοφαντημένος από την ηγεσία υπό τον Ν. Ζαχαριάδη. Αιτία ήταν η κριτική που άσκησε με το κείμενο που έγινε γνωστό σαν «Πλατφόρμα του Κώστα Καραγιώργη» (6.6.1950). Πέρα από το αν είναι έγκυρη η κριτική και τα συμπεράσματα, είναι προφανές ότι ένα ηγετικό στέλεχος του ΔΣΕ και μέλος της ΚΕ δεν ήταν όσα του καταλογίζουν η Απόφαση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ για τον Κώστα Γυφτοδήμο (Καραγιώργη), 8.6.1950, η Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ για τον Κ. Γυφτοδήμο (Καραγιώργη), 9/6/1950 και το συκοφαντικό κείμενο της ΚΕ του ΚΚΕ «Μερικά στοιχεία για τον Κ. Γυφτοδήμο (Καραγιώργη)». Στη σκληρή μετεμφυλιακή εποχή η ηγεσία του ΚΚΕ αντιμετώπιζε τη συζήτηση και τη διαφωνία με όρους «πολεμικούς» υπερασπίζοντας έτσι τη συνο΄χή και ενότητα, αλλά και το δικό της ρόλο, απαξιώνοντας τους φορείς μιας διαφορετικής άποψης, άρα και την ανάγκη να γίνει αυτή αντικείμενο συζήτησης.

Διαβάστε το βιβλίο των  Μ. Καραγιώργη και Κ. Ζωιτοπούλου Μαυροκεφαλίδου, «Κώστας Καραγιώργης, 1905-1955: Ο Άνθρωπος, ο Κομμουνιστής, ο Δημοσιογράφος, ο Αγωνιστής, το Εξιλαστήριο Θύμα»:

View this document on Scribd

Κώστας Καραγιώργης, της Μ. Καραγιώργη (1988)

Η Μαρία Καραγιώργη, η γυναίκα του Κώστα Καραγιώργη, στα πλαίσια της έκδοσης των Π. Ροδάκη-Μπ. Γραμμένου, «Η τρίτη Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ 10-14/10/1950. Τα άγνωστα πρακτικά μιας σκηνοθετημένης δίκης εναντίον των πρώτων κομμουνιστών της αμφισβήτησης» (εκδ. Γλάρος), έγραψε όπως της ζητήθηκε ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα του Καραγιώργη. Σε αυτό γράφει για τους σταθμούς της ζωής και της δράσης του στελέχους του ΚΚΕ και του ΔΣΕ, ενώ προσπαθεί και να ανασκευάσει τα όσα συκοφαντικά καταγράφονται στις αποφάσεις της ηγεσίας του ΚΚΕ, η Απόφαση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ για τον Κώστα Γυφτοδήμο (Καραγιώργη), 8.6.1950, η Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ για τον Κ. Γυφτοδήμο (Καραγιώργη), 9/6/1950 και το συκοφαντικό κείμενο της ΚΕ του ΚΚΕ «Μερικά στοιχεία για τον Κ. Γυφτοδήμο (Καραγιώργη)», οι οποίες και οδήγησαν στην εξόντωσή του.

Το κείμενο της Μ. Καραγιώργη «Κώστας Καραγιώργης» είναι το εξής:

Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ για τον Κ. Γυφτοδήμο (Καραγιώργη), 9/6/1950 | Μερικά στοιχεία για τον Κ. Γυφτοδήμο (Καραγιώργη)

Στις 9.6.1950 η ΚΕ και η ΚΕΕ του ΚΚΕ συνεδρίασαν με βάση την απόφαση του ΠΓ για την Κ. Καραγιώργη, την οποία και δέχτηκε ομόφωνα. Απορρίφτηκε έτσι συνολικά η κριτική στην ηγεσία του ΚΚΕ και τις επιλογές της δεκαετίας του 1940, αλλά και της διαχείρισης της συζήτησης για την αποτίμηση της ήττας του Εμφυλίου. Ουσιαστικά επιβεβαιώθηκε η άποψή του ότι η ηγεσία αποφεύγει την ουσιαστική συζήτηση και την αναζήτηση ευθυνών απομονώνοντας σαν φραξιονιστή και αντικομματικό όποιον έχει μια διαφορετική προσέγγιση. Ο Καραγιώργης διαγράφτηκε σαν ύποπτο στοιχείο, με φραξιονιστική, αντικομματική, αντισοβιετική στάση, σχέσεις με τους πράκτορες των ιμπεριαλιστών της Βρετανίας. Μετά την Απόφαση ακολούθησε η φυλάκισή του στη Ρουμανία σε σκοτεινές συνθήκες, με βασανιστήρια και κακομεταχείριση που του στοίχισαν τη ζωή. Η Απόφαση δημοσιεύτηκε μαζί με άλλα υλικά ενόψει της 3ης Συνδιάσκεψης του ΚΚΕ στο περιοδικό Νέος Κόσμος (8/26, Αύγουστος 1950) παράλληλα με το κείμενο «Μερικά στοιχεία για τον Κ. Γυφτοδήμο (Καραγιώργη)», ένα σύντομο βιογραφικό με χαρακτήρα λιβελλογραφήματος που υποτίθεται τεκμηριώνει την Απόφαση της ΚΕ, η οποία περιέχεται και στην έκδοση «Το ΚΚΕ: Επίσημα Κείμενα», 7ος τόμος (εκδ. Σύγχρονη Εποχή, 1995).

Εδώ αναδημοσιεύονται από το βιβλίο των Π. Ροδάκη-Μπ. Γραμμένου, «Η τρίτη Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ 10-14/10/1950. Τα άγνωστα πρακτικά μιας σκηνοθετημένης δίκης εναντίον των πρώτων κομμουνιστών της αμφισβήτησης» (εκδ. Γλάρος).

Διαβάστε τα πλήρη κείμενα της Απόφασης της ΚΕ του ΚΚΕ για τον Κώστα Γυφτοδήμο (Καραγιώργη), 9/6/1950 και του σημειώματος Μερικά στοιχεία για τον Κώστα Γυφτοδήμο (Καραγιώργη):

Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ για τον Κώστα Γυφτοδήμο (Καραγιώργη) 9/6/1950

Στις 9 του Ιούνη συνεδρίασαν τα μέλη της ΚΕ και της ΚΕΕ του ΚΚΕ που βρίσκονταν στην έδρα του ΠΓ. Το θέμα ήταν η αντικομματική-λικβινταριστική πλατφόρμα του Κώστα Γυφτοδήμου (Καραγιώργη). Εισή­γηση εκ μέρους του ΠΓ έκαμε ο σ. Βασίλης Μπαρτζιώτας. Η Κεντρική Επιτροπή αφού άκουσε τον Κώστα Γυφτοδήμο (Καραγιώργη) και έπει­τα από συζήτηση ομόφωνα αποφάσισε:

1. Εγκρίνει την απόφαση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ της 8-6-50 για τον Κώστα Γυφτοδήμο (Καραγιώργη).
2. Η ΚΕ θεωρεί απαράδεχτη για το Κόμμα μας την ανευλαβή έκφραση του Κώστα Γυφτοδήμου (Καραγιώργη), μέσα στη σημερινή μας συνε­δρίαση, ενάντια στο σ. Στάλιν και τον βάζει γι’ αυτό αμέσως εκτός Κόμ­ματος.
3. Η ΚΕ σημειώνει ιδιαίτερα ότι ο Κώστας Γυφτοδήμος (Καραγιώργης) διαγράφτηκε από μέλος της φράξιας της ΚΝ Πανεπιστημίου Αθή­νας στα 1924 για αντικομματική συμπεριφορά. Για δεύτερη φορά δια­γράφτηκε ο Γυφτοδήμος από το ΚΚΕ το 1930 με πρόταση του αντιπροσώπου της ΚΔ για φραξιονισμό. Στη μάχη του Γράμμου έσπασε πολιτι­κά τον Αύγουστο του 1949, και στα γράμματα του προς το ΠΓ της 11/12 και 28/12/49, ομολογεί ότι δεν μπορεί να κάνει καμιά δουλειά, ότι βάλ­τωσε μέσα του, ότι έχασε κάθε δραστηριότητα κλπ.
4. Ο Κώστας Γυφτοδήμος (Καραγιώργης) ξερνάει ένα ολόκληρο οχε­τό ενάντια στο ΚΚΕ και την καθοδήγηση του, ξετσίπωτα το παρομοιά­ζει με τη φασιστική κλίκα του Τίτο-Ράνκοβιτς και στην ουσία είναι σύμ­φωνος με τη κριτική της «αντιηγετικής» ομάδας της ασφάλειας της Αθή­νας ενάντια στην καθοδήγηση του ΚΚΕ.
5. Ο Καραγιώργης έκρυβε πάντα από το Κόμμα το παρελθόν του. Ποτέ δεν είπε στο Κόμμα ότι διαγράφτηκε από την ΚΝ όντας φοιτητής και ότι τον αποκατάστησε τότε με προσωπική του επέμβαση ο γνωστός λικβινταριστής-τροτσκιστής γραμματέας τότε της ΚΕ Πουλιόπουλος. Στην επίσημη βιογραφία του στο Κόμμα ο Καραγιώργης έκρυψε ότι μετά το Καλπάκι ιδιώτευσε και έφυγε απ’ την κομματική δουλειά, ότι στα 1930 διαγράφτηκε απ’ το Κόμμα για φραξιονιστική δουλειά, ότι στα 1937 αποκλείστηκε απ’ την κομματική οργάνωση στην εξορία στην Κί­μωλο.
6. Ύποπτο στη διαγωγή του Καραγιώργη είναι το παρακάτω γεγονός: Μετά την 6η Ολομέλεια της ΚΕ (Οχτώβρης του 1949) πήγε και βρήκε τη σ. Χρύσα Χατζή βασιλείου και της είπε, ότι «ο Ζαχαριάδης χρεωκόπησε στην εφαρμογή της κομματικής γραμμής», ότι «ο Ζαχαριάδης σε όλη του την καθοδήγηση είχε μεγάλη αποτυχία στην ανάδειξη των συνεργατών του», ότι «ο Μάρκος κακώς διαγράφτηκε από μέλος του Κόμματος, ε­πειδή είχε άλλη πολιτική γραμμή». (Γράμμα Καραγιώργη προς Χρύσα 6/6/50). Ο Καραγιώργης δεν έβαλε τις απόψεις του αυτές ούτε στην 6η Ολομέλεια, που είχε γίνει λίγες μέρες πριν μιλήσει στη Χρύσα, ούτε τις έβαλε στην 7η Ολομέλεια. Ο Καραγιώργης, μόλις γύρισε απ’ την 6η Ολομέλεια, ζήτησε επανειλημμένα απ’ το ΠΓ να τον στείλει για παράνο­μη δουλειά ή για συγγραφική δουλειά. Στο ίδιο διάστημα ο Καραγιώρ­γης αρνιότανε επίμονα για λόγους υγείας να κάνει και την παραμικρή δουλειά σα δημοσιογράφος που ήτανε, δουλειά που ήταν πιο εύκολη απ’ την παράνομη δουλειά που ζητούσε να σταλεί. Τι γραμμή θα εφάρμοζε ο Καραγιώργης; Ποια άλλη απ’ τη γραμμή που ανέπτυξε στη σ, Χρύσα Χατζηβασιλείου και που έκρυβε απ’ το Κόμμα, γραμμή που συνέπιπτε με την «αντιηγετική» κίνηση της Ασφαλείας στην Αθήνα, κίνηση όπου πρωτοστατεί και ο γαμβρός του; Γιατί ο Καραγιώργης επίμονα ζητούσε να πάει σε χώρα, όπου είχε δεσμούς απ’ τα χρόνια πριν απ’ το 1933 και όπου τότε ήταν εκεί παντρεμένος με μια γυναίκα που κινούσε υποψίες;
7. Η ΚΕ σημειώνει το φραξιονιστικό διαχωρισμό που ο Καραγιώργης κάνει για τα μέλη του ΚΚΕ στο ΔΣΕ που πολέμησαν και τώρα είναι έξω απ’ την Ελλάδα και τα μέλη του ΚΚΕ στην Ελλάδα που, όπως λέει, «αυτοί είνε κυρίως το Κόμμα μας σήμερα», «αυτονών των κομματικών αγωνιστών η γνώμη για την κομματική γραμμή της 10ετίας θα είχε σημα­σία». Ο Καραγιώργης δημαγωγεί, γιατί ξέρει ότι ούτε έναν κομμουνιστή του ΔΣΕ δεν μπορεί να παρασύρει, και για τα μέλη μας στην Ελλάδα, που πεθαίνουν με το ΚΚΕ στο στόμα, πάει να κάνει τον «αντιηγετικό» διαχωρισμό που δουλεύει η ασφάλεια.
8. Η ΚΕ σημειώνει ότι στα γράμματα του Καραγιώργη υπάρχει ατέ­λειωτη σειρά από παραποιήσεις, διαστρεβλώσεις, πλαστογραφίες και ψευτιές.
9. Ο Κώστας Γυφτοδήμος (Καραγιώργης) είχε ιδιαίτερες σχέσεις στην πρώτη κατοχή με τον Άγγλο ταξίαρχο Έντι και άλλους Εγγλέζους πράχτορες, παρόμοιες σχέσεις είχε στην Αθήνα το 1945-46, όπου σύχναζε σε σπίτια πραχτόρων της Ιντέλιτζενς Σέρβις (Κυρία Δαμασκηνού).
10. Η ΚΕ αποφασίζει να εξεταστεί όλη η δράση του Κώστα Γυφτοδήμου (Καραγιώργη) από τότες που μπήκε στο ΚΚΕ μέχρι σήμερα, γιατί παρουσιάζει πολλά ύποπτα και σκοτεινά σημεία.

Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ 9/6/50

Μερικά στοιχεία για τον Κώστα Γυφτοδήμο (Καραγιώργη)

Ι. Σύντομα βιογραφικά στοιχεία

1. Ο Κ. Καραγιώργης γεννήθηκε στα 1904. Είναι μικροαστικής κατα­γωγής. Πήρε δίπλωμα γιατρού στα 1928. Έκανε ένα και μισό χρόνο το γιατρό και έπειτα βγήκε στο εξωτερικό (στη Γερμανία απτό 1931-1933. Σπούδασε σαν ειδικός φυματιολόγος γιατρός. Στα 1934 έμεινε στη Γαλ­λία).
2. Μπήκε στην κομμουνιστική Νεολαία από το 1920. Δούλεψε κομμα­τικά μέσα στη νεολαία. Σαν ανταποκριτής του «Ριζοσπάστη» (1934-36). Στην κομματική οργάνωση Πειραιά-Σαλονίκης και Θεσσαλίας και στην εφημερίδα «Ριζοσπάστης» ώς τη μέρα που βγήκε στο βουνό, όπου τοπο­θετήθηκε διοικητής του ΚΓΑΝΕ. Ήταν μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.
3. Ό,τι χαραχτηρίζει την κομματική του ζωή γενικά είναι: κουτσουμπολιό, υπόσκαψη του κύρους των συνεργατών και καθοδηγητών του, κομματική ασυνέπεια, φραξιονισμός, γκρίνιες, υπερφίαλος εγωισμός, φλυαρία ακατάσχετη, γνωριμίες και σχέσεις με κάθε λογής ανθρώπους, ατομική ζωή χωρίς κανένα ηθικό έρμα (Στο ζήτημα αυτό στάθηκε πάντα ο δαχτυλοδειχτούμένος μέσα στο Κόμμα) κλπ.

Απόφαση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ για τον Κώστα Γυφτοδήμο (Καραγιώργη), 8.6.1950

Το κείμενο του Κ. Καραγιώργη προς τα μέλη της ΚΕ και της ΚΕΕ του ΚΚΕ με την κριτική στις επιλογές της ηγεσίας και ειδικά του γραμματέα Ν. Ζαχαριάδη (Πλατφόρμα Καραγιώργη), αντιμετωπίστηκε σαν αντικομματική εχθρική κίνηση. Ουσιαστικά ήταν όμως μια κριτική ενταγμένη στη συζήτηση για τα αίτια της ήττας του ΕΑΜ και του ΔΣΕ, γι’ αυτό και είχε κοινά σημεία με τις απόψεις και άλλων στελεχών. Μέσα στα όρια του τρόπου που συζητούσε η Αριστερά και το ΚΚΕ εκείνη τη σκληρή περίοδο των ένοπλων αγώνων, της παρανομίας και της προσφυγιάς, ο Ζαχαριάδης και η ηγεσία του ΚΚΕ εκτίμησαν ότι πρόκειται για εκδήλωση αντιηγετικής κίνησης. Έτσι στις 8.6.1950 το ΠΓ του ΚΕ του ΚΚΕ στην απόφαση του χαρακτηρίζει τον Καραγιώργη σαν στοιχείο με αντικομματική και φραξιονιστική δράση, κατηγορώντας τον αναδρομικά για πράξεις από τη δεκαετία του 1920 και μετά, ενώ παράλληλα τον απαξιώνει και ηθικά. Η Απόφαση του ΠΓ απευθυνόταν στην ΚΕ του ΚΚΕ ζητώντας οργανωτικά μέτρα, την καθαίρεση από την ΚΕ και τη διαγραφή του Καραγιώργη.

Το κείμενο της Απόφαση του ΠΓ δημοσιεύτηκε μαζί με άλλα υλικά ενόψει της 3ης Συνδιάσκεψης του ΚΚΕ στο περιοδικό Νέος Κόσμος (8/26, Αύγουστος 1950). Αναδημοσιεύτηκε στο βιβλίο των Π. Ροδάκη-Μπ. Γραμμένου, «Η τρίτη Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ 10-14/10/1950. Τα άγνωστα πρακτικά μιας σκηνοθετημένης δίκης εναντίον των πρώτων κομμουνιστών της αμφισβήτησης» (εκδ. Γλάρος), ενώ περιέχεται και στην έκδοση «Το ΚΚΕ: Επίσημα Κείμενα», 7ος τόμος (εκδ. Σύγχρονη Εποχή, 1995) .

Το κείμενο της Απόφασης είναι το εξής:

Η πλατφόρμα του Κώστα Καραγιώργη (6.6.1950)

Μετά την 6η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ το 1950 που καταδίκασε τις απόψεις του Μ. Παρτσαλίδη, ο Ν. Ζαχαριάδης και η ηγεσία του ΚΚΕ βρέθηκαν μπροστά στη συγκροτημένη κριτική για επιλογές της δεκαετίας του 1940 από ένα άλλο κορυφαίο στέλεχος, τον Κώστα Καραγιώργη. Ο Καραγιώργης ήταν μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, διευθυντής του Ριζοσπάστη παλιότερα, στρατηγός του ΔΣΕ και διοικητής του Κλιμακίου του Γενικού Αρχηγείου Νοτίου Ελλάδας, υπουργός Πολεμικού Εφοδιασμού της κυβέρνησης του βουνού του ΔΣΕ. Στο κείμενό του προς τα μέλη της ΚΕ και της ΚΕΕ του ΚΚΕ, ο Καραγιώργης δε μένει μόνο στις πολιτικές επιλογές, αλλά ασκεί και σκληρή στο εσωκομματικό καθεστώς, χρεώνοντας στον Ζαχαριάδη ένα ασφυκτικό γραφειοκρατικό και αντιδημοκρατικό καθεστώς που εμποδίζει την ουσιαστική αποτίμηση της δράσης του ΚΚΕ και την αναζήτηση των αιτιών για τη διπλή ήττα. Ο τρόπος αποπομπής του Βαφειάδη, η αντιμετώπιση του Παρτσαλίδη, η περιθωριοποίηση της Χρύσας Χατζηβασιλείου, είναι τα βασικά παραδείγματα που επικαλείται. Για τον Καραγιώργη κεντρική ήταν η ευθύνη του γενικού γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΕ Ν. Ζαχαριάδη.

Το κείμενο χαρακτηρίστηκε από τον Ζαχαριάδη και το ΠΓ αντικομματική «πλατφόρμα» και καταδικάστηκε, αρχικά από το ΠΓ και μετά από την ΚΕ. Ο Καραγιώργης καθαιρέθηκε από την ΚΕ, ενώ συκοφαντήθηκε σαν ύποπτο στοιχείο και κατηγορήθηκε ότι ήθελε να «περάσει στον ταξικό εχθρό», δηλαδή να καταφύγει στη Γιουγκοσλαβία. Κατέληξε στα χέρια της ρουμανικής αστυνομίας και φυλακίστηκε σε άθλιες συνθήκες. Στις φυλακές πέθανε χωρίς ποτέ να γίνουν γνωστές οι συνθήκες, ενώ άγνωστος παραμένει ο χώρος ταφής του. Το 1958, δυο χρόνια μετά την αποπομπή του Ν. Ζαχαριάδη, η 9η Ολομέλεια της ΚΕ τον αποκατάστησε με μια δήλωση, μαζί με τον Σιάντο και τον Πλουμπίδη, χωρίς να αποδίδονται ευθύνες για τη μεταχείριση που είχε και τις συνθήκες που εξοντώθηκε. Ο Καραγιώργης μάλλον δεν είχε ενθάρρυνση και κάλυψη στην κριτική του στο Ζαχαριάδη και την ηγεσία του ΚΚΕ από σοβιετικούς παράγοντες, όπως οι Βαφειάδης και Παρτσαλίδης, με μοιραίες συνέπειες για τον ίδιο.

Το κείμενο του Κ. Καραγιώργη δημοσιεύτηκε και αυτό σαν αντικομματική πλατφόρμα ενόψει της 3ης Συνδιάσκεψης του ΚΚΕ στο περιοδικό Νέος Κόσμος (8/26, Αύγουστος 1950). Αναδημοσιεύτηκε στο βιβλίο των Π. Ροδάκη-Μπ. Γραμμένου, «Η τρίτη Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ 10-14/10/1950. Τα άγνωστα πρακτικά μιας σκηνοθετημένης δίκης εναντίον των πρώτων κομμουνιστών της αμφισβήτησης» (εκδ. Γλάρος).

Το πλήρες κείμενο από την Πλατφόρμα Καραγιώργη είναι το εξής: