Απόφαση της Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ: Για τα μέτρα αποκατάστασης των καταστατικών αρχών στην ΚΝΕ (Σεπ. ’89)

Με την Απόφαση της Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ για την ΚΝΕ που δημοσίευτηκε στο Ριζοσπάστη στις 22.9.1989 ολοκληρώνεται η κρίση στην ΚΝΕ με τη διάσπαση της οργάνωσης μετά την επιλογή της ηγεσίας του ΚΚΕ να καθαιρέσει το γραμματέα της ΚΝΕ Γ. Γράψα και το ΚΣ της οργάνωσης που εκλέχτηκε στο 4ο Συνέδριο (Ιούνης 1988). Με βάση και την Εισήγηση του ΠΓ, η Απόφαση καταλογίζει στην πλειοψηφία του ΚΣ της ΚΝΕ αριστερίστικη αντικομματική γραμμή και λογική «επαναστατική καθαρότητα». Έτσι περιγράφεται η αντίρρηση στον κυβερνητισμό, στη στροφή από την αντιΕΟΚική γραμμή και στη συγκρότηση και τις επιλογές Συνασπισμού με κορυφαία τη συγκυβέρνηση με τη ΝΔ υπό τον Τζανετάκη, όπως και η κριτική στάση απέναντι στην Περεστρόικα της σοβιετικής ηγεσίας του Γκορμπατσόφ.

Η ΚΕ διόριζε «προσυνεδριακή επιτροπή» για να οργανώσει συνέδριο της ΚΝΕ με τα μέλη που συμφωνούσαν με τις επιλογές της, χωρίς να προβλέπται κάτι τέτοιο από το καταστατικό της οργάνωσης ή αυτό του ΚΚΕ. Η ρήξη ήταν ολοκληρωτική. Για το Γ. Γράψα στην Απόφαση γράφεται πως «Η ΚΕ θα καθορίσει τη στάση της απέναντι στο σ. Γράψα από το αν υλοποιήσει ή όχι τις αποφάσεις της ΚΕ». Η απάντησή του ήταν «φυσικά δε θα υπακούσω»…

Το πλήρες κείμενο της Απόφασης:

ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ
Σεπτέμβρης 1989
Για τα μέτρα αποκατάστασης των καταστατικών αρχών στην ΚΝΕ

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ
Συνήλθε η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ και συζήτησε τη δουλειά του Κόμματος στη νεολαία, την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην ΚΝΕ, καθώς και τα μέτρα για την αποκατάσταση των δημοκρατικών και συλλογικών καταστατικών αρχών στη λειτουργία της.
Πρώτο: Η Ολομέλεια υπογράμμισε ότι στις σημερινές περιστάσεις οι τοποθετήσεις και οι πολιτικοί προσανατολισμοί της νέας γενιάς αποχτούν ακόμα μεγαλύτερη σημασία για την έκβαση των επικείμενων πολιτικών αναμετρήσεων και ιδιαίτερα της εκλογικής μάχης. Τόνισε ότι στις νέες μετεκλογικές συνθήκες το ΚΚΕ. με τις επιλογές του και μέσα στα πλαίσια του Συνασπισμού της Αριστεράς, το ρόλο του και τις πρωτοβουλίες του ανέβασε το κύρος και την απήχηση του στη νεολαία. Ευρύτερα τμήματα της νέας γενιάς αναγνωρίζουν σήμερα στο Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου μια μεγάλη, φερέγγυα, δημοκρατική και ριζοσπαστική δύναμη ικανή να επηρεάζει το παρόν, ανοίγοντας ελπιδοφόρες προοπτικές για το μέλλον τους και την προοδευτική και σοσιαλιστική αναγέννηση της ελληνικής κοινωνίας.
Το γεγονός αυτό φορτώνει το ΚΚΕ με νέες ευθύνες και απαιτήσεις στη δουλειά του απέναντι στη νεολαία και δημιουργεί νέες δυνατότητες για να επανακατακτήσει συνολικά η συνασπισμένη Αριστερά νέες, πολύ πιο προωθημένες, θέσεις μέσα στη νέα γενιά και να διαμορφώσει ένα μεγάλο ζωντανό, αγωνιστικό νεανικό ρεύμα υποστήριξης και εκλογικής ενίσχυσης της. Για το σκοπό αυτό είναι αναγκαίο όλο το Κόμμα να μελετήσει άμεσα και να ενισχύσει ολόπλευρα την πολιτική και ιδεολογική του προσπάθεια στη νεολαία ξεπερνώντας διαπιστωμένες ανεπάρκειες και καθυστερήσεις στα πλαίσια της γενικότερης εξόρμησης στο λαό που πραγματοποιεί αυτή την περίοδο ο Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου. Ιδιαίτερα επιταχτική γίνεται η ανάγκη προβολής και εκλαΐκευσης του προγράμματος του Συνασπισμού μέσα στη νέα γενιά, των λύσεων που προτείνονται για τα μεγάλα θέματα της παιδείας, της απασχόλησης, του πολιτισμού και του περιβάλλοντος καθώς και της σημασίας των θεσμικών μέτρων εκδημοκρατισμού και διαφάνειας που, με την αποφασιστική συμβολή του Συνασπισμού, υλοποιούνται αυτή την περίοδο.
Δεύτερο: Στην κατεύθυνση αυτή του Κόμματος σοβαρός ανασταλτικός παράγοντας έχουν καταστεί οι αντιλήψεις και οι πρακτικές ενός μέρους του στελεχικού κομματικού δυναμικού που δουλεύει στην ΚΝΕ και εντοπίζεται κυρίως στο ΚΣ και στα Συμβούλια ορισμένων περιοχών της οργάνωσης.
Η ΚΕ του ΚΚΕ από καιρό, πολύ πριν το 4ο Συνέδριο της ΚΝΕ, είχε επισημάνει τις αποκλίσεις στην πολιτική και την πρακτική που χάραξε η πλειοψηφία του ΚΣ της ΚΝΕ σε σχέση με τις γενικότερες πολιτικές επεξεργασίες και τις συγκεκριμένες προσπάθειες του Κόμματος να απευθυνθεί με μια ζωντανή, νεανική, σύγχρονη και ριζοσπαστική γλώσσα στη νεολαία που ν’ αγγίζει τα σημερινά προβλήματα και τις ανησυχίες της. Με την πάροδο του χρόνου και. ιδιαίτερα, μετά το 4ο Συνέδριο της ΚΝΕ και παρά τις κομματικές προσπάθειες, οι αποκλίσεις αυτές όχι μόνο δεν περιορίστηκαν αλλά αντίθετα επεκτάθηκαν και σχηματοποιήθηκαν από ένα τμήμα του στελεχικού δυναμικού της ΚΝΕ σε μια αντιφατική πλατφόρμα γενικής αντίθεσης με την πολιτική του Κόμματος, το Συνασπισμό της Αριστεράς και την πορεία του.
Τα τελευταία χρόνια ενώ το ΚΚΕ με τα Συνέδρια του, τις Ολομέλειες της Κ Ε και τις προσπάθειες όλου του δυναμικού του αναπροσαρμόζει επαναστατικά, πλουτίζει και αναπτύσσει τολμηρά τις ιδέες, τις προγραμματικές του θέσεις, την πολιτική και τη στρατηγική του, με βάση τις αλλαγές στην ελληνική πραγματικότητα και το σύγχρονο κόσμο, ορισμένα στελέχη της ΚΝΕ όχι μόνο δεν μπόρεσαν να παρακολουθήσουν τις αλλαγές αυτές, μένοντας προσκολλημένα σε ξεπερασμένες αντιλήψεις, πρακτικές και μεθόδους, αλλά και διαμόρφωσαν ένα ετερόκλητο μείγμα νεοαριστερίστικων απόψεων που πάντα καταπολεμούσε το ΚΚΕ, αλλά και η ίδια η ΚΝΕ, από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας της. Τα στελέχη αυτά δεν μπόρεσαν ν’ αντλήσουν τα πραγματικά συμπεράσματα και διαστρεβλώνουν τις επαναστατικού χαρακτήρα μεταβολές στη Σοβιετική Ένωση, που αποβλέπουν να εξυψώσουν το σοσιαλισμό σε ανώτερο ποιοτικά επίπεδο.
Τρίτο: Η Ολομέλεια της ΚΕ υπογραμμίζει ότι οι αντιλήψεις αυτές σε ένα τμήμα του στελεχικού δυναμικού της ΚΝΕ που έχει βασικό ρόλο για την πορεία της οργάνωσης και η προσπάθεια του να τις εφαρμόζει σε αντίθεση με τις κατευθύνσεις του Κόμματος είχε και έχει βαρύτατες αρνητικές συνέπειες για την ΚΝΕ, την πορεία της, το κίνημα της νεολαίας και την επιρροή του Κόμματος στη νέα γενιά. Έφερνε σε όλο και πιο φανερή αντίθεση την πλειοψηφία του ΚΣ με το άλλο μέρος των στελεχών και το μεγάλο μέρος των μελών της ΚΝΕ. Μείωνε την ικανότητα της ΚΝΕ ν’ αξιοποιεί την αυτοτέλεια της για ν1 αναπτύσσει δημιουργικές πρωτοβουλίες που να βρίσκουν απήχηση στη νεολαία. Αδυνάτιζε διαρκώς την επιρροή της ΚΝΕ στη νέα γενιά και συρρίκνωνε σταθερά την οργανωμένη βάση της. Ξέκοβε την ΚΝΕ από το ΚΚΕ και κινδύνευε να ακυρώσει τους δεσμούς της με το Κόμμα και την πολιτική και ιδεολογική ευθύνη του απέναντι της. Έκλεινε την ΚΝΕ απέναντι σε γόνιμες κριτικές και παρατηρήσεις που προέρχονταν από τη νεολαία, τους εργαζόμενους και την κοινωνία. Οδηγούσε σε παραβιάσεις των δημοκρατικών και συλλογικών καταστατικών αρχών του Κόμματος και της ΚΝΕ. που εκφράζονταν και με αντιδημοκρατικές ενέργειες απομόνωσης εκείνων που ζητούσαν τον επανακαθορισμό της πορείας της. καθώς και με προσπάθειες διαμόρφωσης της πλειοψηφίας των οργάνων της στη βάση της αντίθεσης στην πολιτική του Κόμματος. Επιδρούσε αρνητικά στη διαπαιδαγώγηση των νέων κομμουνιστών και οδηγούσε αρκετούς σε απογοήτευση και αδράνεια. Η κατάσταση αυτή σ’ ένα σοβαρό τμήμα της ηγεσίας της ΚΝΕ, παρά το ότι διαμορφωνόταν στο όνομα δήθεν της «επαναστατικής καθαρότητας» των στόχων του νεολαιίστικου κινήματος, ωφελούσε μόνο τις συντηρητικές και ρεφορμιστικές δυνάμεις που τα τελευταία χρόνια κέρδιζαν σχετικά έδαφος μέσα στη νέα γενιά, ιδιαίτερα, στις μικρότερες ηλικίες, που η ΚΝΕ δεν μπορούσε να προσεγγίζει με επιτυχία.
Τέταρτο: Η βασική αιτία για τη διαμόρφωση αυτής της κατάστασης στον ηγετικό πυρήνα της ΚΝΕ βρίσκεται στη σταδιακή αποκοπή ενός μέρους του στελεχικού δυναμικού της — που για χρόνια και σε μεγάλη σχετικά ηλικία παρέμενε στην καθοδήγηση της οργάνωσης—από τις διαθέσεις και τα πραγματικά προβλήματα της νεολαίας. Στην προσκόλληση του σε ένα ρόλο που μετάτρεπε την ΚΝΕ σε Κόμμα της νεολαίας, σε αντιλήψεις και νοοτροπίες που δεν είχαν σχέση με τις αλλαγές στην ελληνική κοινωνία την τελευταία δεκαετία και τις επιδράσεις τους στην ελληνική νεολαία.
Μεγάλες ευθύνες για την τροπή αυτή στα ηγετικά κλιμάκια της ΚΝΕ έχει όλο το Κόμμα και ιδιαίτερα η ΚΕ και πρώτα απ’ όλα το ΠΓ του Κόμματος, που είχε και την άμεση ευθύνη της παρακολούθησης της πορείας του ΚΣ της ΚΝΕ. Ενώ η καθοδήγηση του ΚΚΕ, σχετικά έγκαιρα, είχε επισημάνει αρνητικές εκδηλώσεις στην ΚΝΕ, δεν τις μελέτησε σε βάθος. Ανέχθηκε σε μεγάλο βαθμό στο όνομα της «αυτοτέλειας» της ΚΝΕ και της ιδιαιτερότητας της νεολαίας, αρνητικά φαινόμενα. Υποτίμησε τους κινδύνους και δεν πήρε όλα τα αναγκαία πολιτικά, ιδεολογικά και οργανωτικά μέτρα που θα ήταν δυνατόν, αν δεν είχαν αποσοβήσει, να μετριάσουν τις σημερινές αρνητικές εξελίξεις. Σημαντική ευθύνη έχει το Κόμμα ιδιαίτερα για την ανάδειξη των στελεχών της ΚΝΕ και την παραμονή μεγάλου μέρους τους, που ήταν ταυτόχρονα στελέχη του Κόμματος επί πολλά χρόνια και σε μεγάλη ηλικία στην καθοδήγηση της ΚΝΕ. Σοβαρότατος αρνητικός παράγοντας ήταν το γεγονός ότι η ΚΝΕ και ιδιαίτερα οι οργανώσεις της για μια σειρά λόγους, που σχετίζονται με την άνδρωσή της και τον ειδικό ρόλο της στα πρώτα μεταδικτατορικά χρόνια, λειτουργούσε χωρίς την ουσιαστική και σε βάθος πολιτική και ιδεολογική βοήθεια των κομματικών οργανώσεων με αποτέλεσμα ν’ αναπτύσσονται στις γραμμές της τάσεις αβανγκαρντισμού και πολιτικής αυτονόμησης από το ΚΚΕ, τις θέσεις και τις επεξεργασίες του. Οι όποιες παλιότερες αδυναμίες στην κομματική δράση, αλλά και η σημερινή καθυστέρηση που έχει σημειώσει η ΚΕ στην υλοποίηση της κατεύθυνσης για την ποιοτική στροφή στη δουλειά του Κόμματος, οπωσδήποτε έχουν την επίδραση τους, δεν μπορούν όμως να δικαιολογήσουν και να μειώσουν την ευθύνη των στελεχών του Κόμματος που δουλεύουν στην ΚΝΕ και την έχουν οδηγήσει στη σημερινή κατάσταση.
Πέμπτο: Η Ολομέλεια εκτίμησε ότι η κατάσταση στην ΚΝΕ έχει φτάσει πλέον σε κρίσιμο και οριακό σημείο. Τόνισε ότι εδώ που έφτασαν τα πράγματα δεν μπορεί πλέον να δώσει λύσεις το ΚΣ της ΚΝΕ με τη σημερινή σύνθεση του. Η Κεντρική Επιτροπή, προκειμένου να δώσει διέξοδο στην κρίση της ΚΝΕ και ν’ αποκαταστήσει τη φυσιογνωμία της ως πρωτοποριακής οργάνωσης της νεολαίας και να διευκολύνει το άνοιγμα της στις μάζες της νέας γενιάς, αποφασίζει με την καταστατική και πολιτική της ευθύνη για την καθοδήγηση της ΚΝΕ, να υιοθετήσει τις προτάσεις που διατυπώθηκαν για σύγκλιση εκτάκτου συνεδρίου της ΚΝΕ.
Για το σκοπό αυτό ορίζει προσυνεδριακή επιτροπή από τους γραμματείς των Συμβουλίων Περιοχής της ΚΝΕ και άλλα στελέχη της Κομμουνιστικής Νεολαίας, η οποία θα προετοιμάσει το Συνέδριο και θα αναλάβει πλήρως την καθοδήγηση της ΚΝΕ στο διάστημα μέχρι το Συνέδριο, με κύρια αποστολή τη δημιουργική εφαρμογή και ανάπτυξη της πολιτικής του Κόμματος στη νεολαία. Η ΚΕ του Κόμματος θα διαθέσει τα υπόλοιπα στελέχη του, που σήμερα είναι στο ΚΣ και δεν περιλαμβάνονται στην προσυνεδριακή επιτροπή, στη δουλειά του Κόμματος.
Η ΚΕ υπογραμμίζει τις βαριές ευθύνες του σ. Γράψα και τις παραβιάσεις από την πλευρά του μιας σειράς αποφάσεων της ΚΕ. Η ΚΕ θα καθορίσει τη στάση της απέναντι στο σ. Γράψα από το αν υλοποιήσει ή όχι τις αποφάσεις της ΚΕ.
Η ΚΕ καλεί τις οργανώσεις του Κόμματος να σταθούν στο πλευρό της ΚΝΕ στην προσπάθεια της ν’ αναπτύξει τον ουσιαστικό διάλογο στις γραμμές της μαζί με την πρωτοβουλία και την αποτελεσματικότητα στη δράση της.
Καλεί τα μέλη της ΚΝΕ, ανεξάρτητα από τις όποιες απόψεις τους, να συμβάλλουν στο να ξεπεραστεί η κρίση, παίρνοντας στα χέρια τους την ενότητα της ΚΝΕ, την ανάπτυξη των δεσμών της με το Κόμμα και την υπόθεση της ενίσχυσης του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου.
Η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ υπογραμμίζει για άλλη μια φορά την πεποίθηση της ότι η ΚΝΕ ενισχύοντας τους δεσμούς της με το ΚΚΕ και στα πλαίσια της πολιτικής του καθοδήγησης μπορεί να κερδίσει το χαμένο έδαφος και να καταστεί πιο μαζική, πιο νεανική, πιο σύγχρονη, πιο ριζοσπαστική, πιο δημοκρατική, πιο ικανή ν’ αναπτύσσει στο έπακρο την αυτοτέλεια, την πρωτοβουλία, το δυναμισμό και τη δημιουργική συμβολή της στις προσπάθειες του Κόμματος και του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου να κερδίσει τη νεολαία για την προοδευτική και σοσιαλιστική αναγέννηση της πατρίδας μας.
Σεπτέμβρης 1989
Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ