Σταμάτη Γιαννακόπουλου, Ηρωϊκή πορεία (Ταξιαρχία αόπλων της Ρούμελης)

Ο Σταμάτης Γιαννακόπουλος, που έγινε γνωστός ως Πέτρος Ανταίος, γράφει στην μπροσούρα για «ηρωική πορεία», όπως ονομάστηκε τότε, των αόπλων επιστρατευμένων του ΔΣΕ από τη Ρούμελη στην Μακεδονία, το Φλεβάρη-Μάρτη του 1948. Για 42 μέρες βάδισε, χάνοντας από τις επιθέσεις του Στρατού και τις κακουχίες το μεγαλύτερο μέρος της δύναμής της η «Ταξιαρχία Αόπλων της Ρούμελης». Υπεύθυνος της αποστολής ήταν ο Γιώργος Γούσια, επικεφαλής του ΔΣΕ μετά το Βαφειάδη, μέλος της Γραμματείας της ΚΕ του ΚΚΕ και στενός συνεργάτης του γεν. γραμματέα της ΚΚΕ Ν. Ζαχαριάδη στην περίοδο του Εμφυλίου μέχρι και την καθαίρεσή του από την 6η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ το 1956.

Στην περίοδο που εκδόθηκε από τον ΔΣΕ η μπροσούρα, τον Αύγουστο του 1948, το εγχείρημα θεωρούνταν μια ηρωική προσπάθεια. Στα χρόνια που ακολούθησαν, μια σειρά από στελέχη, ανάμεσά τους και ο ίδιος ο Ανταίος, ανασκεύασαν αυτή την εκτίμηση και χρέωσαν στον Γούσια και την ηγεσία του ΚΚΕ μια άσκοπη θυσία εκατοντάδων άοπλων νέων, αγοριών και κοριτσιών, σε μια επιχείρηση καταδικασμένη εξαρχής σε αποτυχία.

Ο Ανταίος εκ των υστέρων χαρακτήρισε την επιχείρηση σαν «θανάσιμη πορεία» (Σ. Κούλογλου, «Μαρτυρίες για τον Εμφύλιο και την ελληνική Αριστερά», Εστία 2006), ενώ ο ιστορικός Γιώργος Μαργαρίτης στο έργο του Ιστορία του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου 1946-1949 (Εκδ. Βιβλιόραμα, Τόμος Ι) εκτιμά ότι από τους 1.300 της «Ταξιαρχίας Αόπλων» είναι ζήτημα αν κατόρθωσαν να ενταχθούν σε μονάδες του ΔΣΕ ο ένας στους τέσσερις.

Προβλήματα του εμφυλίου πολέμου (εκδ. ΚΟΜΕΠ, 1947)

Τα πολιτικά, στρατιωτικά κ.ά. προβλήματα του Εμφυλίου Πολέμου, όπως τα αντιμετώπισε το ΚΚΕ στους πρώτους μήνες της σύγκρουσης εξετάζονται σε αυτή την έκδοση το Μάη του 1947.

Πρόκειται για άρθρο που υπογράφει στέλεχος του ΚΚΕ σαν «W.» και αναδημοσιεύεται από το θεωρητικό περιοδικό, την Κομμουνιστική Επιθεώρηση.  Στο κείμενο επιχειρείται μέσα από ανάλυση στοιχείων να τεκμηριωθεί ο ρεαλιστικός χαρακτήρας των στόχων του αγώνα που ανέλαβε ο ΔΣΕ.

ΕΠΟΝ Πειραιά: Σπάμε την άτιμη την αλυσίδα (1945)

Η μπροσούρα με τον τίτλο «Σπάμε την άτιμη την αλυσίδα» εκδόθηκε από το Συμβούλιο Πόλης της ΕΠΟΝ Πειραιά το 1945. Είναι ένα χρονικό των αγώνων του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και της εθνικής αντίστασης στο τέλος της Κατοχής, από το Μπλόκο της Κοκκινιάς μέχρι τη μάχη της Ηλεκτρικής και την απελευθέρωση.

Η συγκεκριμένη έκδοση είναι ανατυπωση από την ΚΝΕ Πειραιά για τα 40 χρόνια από την ίδρυση της ΕΠΟΝ (1983) και περιέχει τη σχετική διακήρυξη του ΚΣ της ΚΝΕ.

ΚΟΑ ΚΚΕ: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944

anat_synoikiesΗ μπροσούρα «Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944» εκδόθηκε το 1945 από την 4η Αχτίδα της ΚΟΑ του ΚΚΕ και περιγράφει πώς δόθηκε η μάχη των Δεκεμβριανών σε εκείνη την περιοχή της Αθήνας από τις δυνάμεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Το κείμενο προέρχεται από την επανέκδοση των Ιστορικών Εκδόσεων (1976).

ΟΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΕΣ ΣΥΝΟΙΚΙΕΣ ΤΟΝ ΔΕΚΕΜΒΡΗ ΤΟΥ 1944

Έκδοση της 4η Αχτίδας της ΚΟΑ του ΚΚΕ, Αθήνα 1945

Πώς φτάσαμε στον Δεκέμβρη

Σε μια από τις ιστορικές συνεδριάσεις της Βουλής των Κοινοτήτων το Δεκέμβρη του ’44, ο Τσώρτσιλ απαντώντας στις επιθέσεις των Εργατικών βουλευτών χαρακτήρισε την Αντίσταση του λαού της Αθήνας και του Πειραιά σαν «γκανγκστερικό κίνημα ληστών και τροτσκιστών». Την καραμέλα αυτή που της προσφέρθηκε τότε εξακολουθεί η «ελληνική» αντίδραση να την πιπιλάει μέχρι σήμερα, προσπαθώντας να παρουσιάσει το θαύμα της Δεκεμβριανής Αντίστασης σαν «αντεθνικό κίνημα». Για πρώτη φορά θα μας βρει σύμφωνους, γιατί πραγματικά το Δεκέμβρη γίνηκε ένα τέτοιο αντεθνικό κίνημα. Από ποιους όμως; Από το λαό που υπερασπίζοντας την ανεξαρτησία και την τιμή του άρπαξε τα όπλα ή από εκείνους που προσπαθώντας να διαιωνίσουν τα προνόμια της εκμετάλλευσης και της αποικιακής εξάρτησης από καιρό είχαν καταστρώσει τα σατανικά αντιλαϊκά τους σχέδια;

Αν υπήρχαν μερικές αμφιβολίες γι’ αυτό στα μυαλά των απλοϊκών πριν το Δεκέμβρη, στο χρόνο που πέρασε παραχώρησαν τη θέση τους στην απόλυτη επίγνωση και βεβαιότητα ότι κινηματίες και εχθροί του λαού ήταν η «ελληνική» δοσίλογη πλουτοκρατία και οι άγγλοι Τόρηδες.

Σ’ αυτό βοήθησαν πολύ η δημοσίευση των εκθέσεων του περίφημου ταξίαρχου Έντυ και οι δίκες των Κουίσλιγκς, της Ειδικής και του Μπουραντά. Πάνω απ’ όλα όμως βοήθησε το μεταδεκεμβριανό χάος, το έπαθλο της «νίκης» τους.

Η εξέταση όμως της πολιτικής των Τόρηδων και της προδοτικής συνωμοσίας της ντόπιας αντίδρασης ξεφεύγει από τους σκοπούς αυτού του βιβλίου. Εδώ θα προσπαθήσουμε να δώσουμε τα περιστατικά που αποτέλεσαν την πικρή και αιματηρή

πείρα του λαού των Ανατολικών Συνοικιών, πείρα που τον όπλισε με την πίστη και ενέπνευσε τον απαράμιλλο ηρωισμό που έδειξε στις μέρες της Δεκεμβριανής Αντίστασης.

Το λαό των Συνοικιών μας τον βρήκε η απελευθέρωση κουρελιασμένο, εξαντλημένο, καταματωμένο, αλλά πιο δυνατό και αποφασιστικό παρά ποτέ. Μήνες πριν από την απελευθέρωση της Αθήνας η πάλη του λαού μας και ο ηρωισμός του ΕΛΑΣ είχαν πετύχει το θαύμα να υπάρχουν λεύτερες συνοικίες μέσα σε μια σκλαβωμένη πρωτεύουσα. Τέτοια κατορθώματα χρειάζονται καθημερινούς αγώνες και σκληρές μάχες. (Μα οι Ανατολικές Συνοικίες πάντα στάθηκαν στην πρώτη γραμμή, έτοιμες να παλέψουν, να θυσιαστούν, να χύσουν το αίμα τους για τη Λευτεριά της πατρίδας μας, για να γίνει ο λαός αφέντης στον τόπο του). Έτσι οι Ανατολικές Συνοικίες γνώρισαν τη Λευτεριά και τη Λαοκρατία όταν ακόμα Γερμανοί και προδότες κυριαρχούσαν στην Αθήνα. Μα αυτό το πέτυχαν πολεμώντας νύχτα μέρα.

Σαράντα εννιά μάχες έδωσε ο ΕΛΑΣ μας.

Χίλιους νεκρούς είχαν οι καταχτητές και οι Ράλληδες. Οκτακόσια παιδιά του λαού πέσανε στον αγώνα. Έξι χιλιάδες στα γερμανικά κάτεργα κι απ’ αυτούς γύρισαν διακόσιοι. Μα δεν ήταν μόνο αυτό. Και οι Συνοικίες μας πλήρωσαν το φόρο τους στο μαυραγοριτισμό του πλουτοκρατικού Μινώταυρου.

Και να τα αποτελέσματα.

Στους ενήλικες οι φυματικοί και προφυματικοί φτάνουν το 34-40% και απ’ αυτούς 18-20% χωρίς ελπίδα γιατρειάς. Στα παιδιά η στατιστική είναι ανατριχιαστική. Το 75% είναι παιδιά φυματικά, προφυματικά ή αδενοπαθή. Το 15% από αυτά πάσχει από διάφορες άλλες αρρώστιες και μόνο το 10% είναι γερό. Κάτι τέτοιες στατιστικές θα αποτελέσουν το βασικότερο μέρος του κατηγορητηρίου των οικονομικών δοσίλογων όταν μεθαύριο η λαϊκή Δικαιοσύνη τους κάτσει στο σκαμνί.

Έτσι αντίκρισε ο λαός μας τον ήλιο της απελευθέρωσης.

Νικητής μα και σακατεμένος, κουρελιασμένος, καταματωμένος. Για μας τα συνθήματα «Θάνατος στους προδότες», «Ψωμί και Λευτεριά στο Λαό» δεν ήταν απλώς όμορφα λόγια, ήταν οργανική ανάγκη, ήταν συμπεράσματα από την αιματηρή μας πείρα και ήταν, το σπουδαιότερο, το έπαθλο της νίκης.

Όταν οι ατέλειωτες φάλαγγες του λαού μας ξεκινούσαν από τις συνοικίες για να πανηγυρίσουν την Απελευθέρωση, να διεκδικήσουν το δικαίωμα στη ζωή, να υπερασπίσουν τις λαϊκές ελευθερίες, στην κεφαλή της διαδήλωσης βρίσκονταν οι πεθαμένοι από την πείνα του ’41, οι σκοτωμένοι υπερασπιστές της λευτεριάς μας, εκείνοι που άφησαν την τελευταία τους πνοή μέσα στα μπουντρούμια του Παπαγιώργη, της Μέρλιν, της Ελπίδος. Η Λεύτερη, Ανεξάρτητη και Λαοκρατούμενη Ελλάδα ήταν η δικαίωση της θυσίας των νεκρών και της καθημερινής πάλης των ζωντανών.

Μια τέτοια διαδήλωση ξεκίνησε στις 15 του Οχτώβρη από τα αδούλωτα χώματα της Καισαριανής, του Βύρωνα, του Κατσιποδιού για να γιορτάσει την απελευθέρωση της Αθήνας. Συνεχίστε την ανάγνωση του «ΚΟΑ ΚΚΕ: Οι Ανατολικές Συνοικίες τον Δεκέμβρη του 1944»

ΕΑΜ: Ανατολικές συνοικίες της Αθήνας, 1941-1945

Η μπροσούρα «Ανατολικές συνοικίες της Αθήνας, 1941-1945» εκδόθηκε το Σεπτέμβρη του 1945 από τον 6ο τομέα του ΕΑΜ για τα 4 χρόνια από την ίδρυσή του. Παρουσιάζει πλευρές της ηρωικής δράσης του ΕΑΜ στα σκληρά χρόνια της Κατοχής στις συνοικίες ευθύνης του 6ου τομέα Ζωγράφου, Βύρωνα, Καισαριανή, Ιλίσσια, Παγκράτι, Ν. Κόσμο, Υμηττό, Δάφνη και Αγ. Δημήτριο (Δοργούτι). Προλογίζει ο Δημήτρης Παρτσαλίδης.
Η συγκεκριμένη έκδοση είναι ανατύπωση για τα 50 χρόνια από την ίδρυση του ΕΑΜ με πρωτοβουλία του Δήμου Καισαριανής και των οργανώσεων μελών της Εθνικής Αντίστασης ΠΕΑΕΑ, ΠΣΑΕΑ, ΠΟΑΕΑ, με εισαγωγικό σημείωμα του Γιώργη Τρικαλινού.

 

ΕΛΔ: Θέσεις για τα Δεκεμβριανά – Απόφαση της ΚΕ (15.3.1945)

Στις 15 Μάρτη 1945 συνεδρίασε η Κεντρική Επιτροπή της Ένωσης Λαϊκής Δημοκρατίας με θέμα τα Δεκεμβριανά. Η μπροσούρα περιέχει τις Θέσεις στις κατέληξε η ΚΕ της ΕΛΔ. Η ΕΛΔ ήταν σοσιαλιστικό κόμμα που συμμετείχε στην ίδρυση του ΕΑΜ. Ο Η. Τσιριμώκος, από τους ηγέτες της ΕΛΔ που έφτασε να γίνει πρωθυπουργός των Αποστατών το 1964 για 28 μέρες, σαν μέλος της ΕΑΜικής αντιπροσωπείας, είχε αμφιλεγόμενη στάση στις διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στη συμφωνία της Βάρκιζας το Φλεβάρη του 1945. Η ΕΛΔ τον Απρίλη της ίδια χρονιάς αποχώρησε από το ΕΑΜ.

Το εθνικό μας πρόβλημα και το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ελλάδας (εκδ. Κομμουνιστικής Επιθεώρησης)

Η μπροσούρα «Το εθνικό μας πρόβλημα και το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ελλάδας» εκδόθηκε το 1943, στη διάρκεια της τριπλής φασιστικής Κατοχής, σαν ειδική έκδοση (με τον αριθμό 4) της Κομμουνιστικής Επιθεώρησης (ΚΟΜΕΠ), του θεωρητικού περιοδικού του ΚΚΕ. Με την μπροσούρα επιχειρείται να δοθούν απαντήσεις στα σύνθετα θεωρητικά προβλήματα που ανέδειξε η μεγαλειώδης αγώνας του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και της Εθνικής Αντίστασης και η ραγδαία μαζικοποίηση των οργανώσεων του εργατικού και λαϊκού κινήματος. Η συγκεκριμένη έκδοση είναι ανατύπωση του Λεύτερου Μωρηά, της εφημερίδας του ΚΚΕ για την Πελοπόννησο στην περίοδο εκείνη.

Εγκληματίες και προδότες (έκδοση Ριζοσπάστη, 1944)

Η μπροσούρα «Εγκληματίες και προδότες» είναι μια έκδοση του Ριζοσπάστη το  1944 σε ανατύπωση της Κόκκινης Σημαίας, εφημερίδα του ΚΚΕ στη Θεσσαλία.

Γραμμένο λίγο πριν την απελευθέρωση, το κείμενο της μπροσούρας είναι ένα πραγματικό ντοκουμέντο για τα εγκλήματα των συνεργατών των κατακτητών κατά τη διάρκεια της φασιστικής-ναζιστικής Κατοχής 1941-44. Στην μπροσούρα εκτός τα αναλυτικά στοιχεία για την προδοτική δράση του δοσιλογισμού, καταγράφονται ονόματα και οργανώσεις αυτών που υπηρέτησαν κάτω από τη σημαία κατοχικών δυνάμεων σε βάρος του ελληνικού λαού και της Εθνικής Αντίστασης με κορμό το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.

ΚΝΕ: Γιατί η νεολαία λέει όχι στην ΕΟΚ των μονοπωλίων (1978)

Μπροσούρα με τα συμπεράσματα από τη Β’ Σύνοδο του ΚΣ της ΚΝΕ που είχε θέμα τις συνέπειες της επικείμενης ένταξης της Ελλάδας στην ΕΟΚ (σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση) για τη νεολαία (Ιούλης 1978).